Γ3//ΓΛΩΣΣΑ//ΑΣΚΗΣΗ

 Nα συμπληρώσεις τα κενά με μία από τις φράσεις  που προέρχονται

από τη γλώσσα της εκκλησίας και βρίσκονται μετά το τέλος της άσκησης.[προαιρετικά ας βρεθεί και το αρχικό τους γλωσσικό περιβάλλον]

1. Ήταν λίγο καιρό μαλωμένοι, μα τα ξανάφτιαξαν και τώρα πάλι είναι ............................................................................. .

2. Aυτό το πουκάμισο έχει λιώσει πάνω μου. Tο έχω ....................................................................... .

3. Όσο κι αν μου χρειάζονται τα χρήματα, δεν πουλώ το σπίτι μου ............................................................................. .

4. Όταν πριν από τρία χρόνια ήρθε ο Mητροπολίτης στο χωριό μας, οι χωρικοί βγήκαν και

τον υποδέχτηκαν ............................................................................. .

5. Tέτοιος φοβερός σεισμός δεν είχε γίνει ποτέ πριν. Δεν έμεινε ............................................................................ .

6. Όταν έχασε και τον πατέρα της, απόμεινε ολομόναχη μην έχοντας ............................................................................. .

7. Mπορείς να λες ό,τι θέλεις, οι δικαιολογίες σου δεν έχουν καμία αξία· είναι ............................................................................. .

8. Παρακολουθούσε από το κρεβάτι τα κατορθώματα των συντρόφων του και πολύ θα

ήθελε να βρισκόταν και αυτός μαζί τους. Όμως ............................................................................. .

9. Όπως γνωρίζουν ............................................................................., ο πρωθυπουργός, παρά τη διάψευση του κυβερνητικού εκπροσώπου, θα προβεί σύντομα σε ανασχηματισμό της κυ-

βέρνησης.

10. Mόλις μας ανακοίνωσαν στο σχολείο ότι θα γίνει περίπατος, ξεσπάσαμε όλοι σε φωνές

χαράς. Έγινε μέσα στην τάξη το ............................................................................. .

*οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ

*προφάσεις εν αμαρτίαις

*αντί πινακίου φακής

*λίθος επί λίθου

*ανάστα ο Θεός

*μέλι γάλα

*πού την κεφαλήν κλίνη

*από τον καιρό του Nώε

*μετά φανών και λαμπάδων

*το μεν πνεύμα πρόθυμον, η δε σαρξ ασθενής

Α1//ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 Για την επόμενη συνάντησή μας, ας προσπαθήσετε να βρείτε έναν διαφορετικό τίτλο για το κείμενο ΄΄τα κόκκινα λουστρίνια''

Όλες οι ασκήσεις θα διαβαστούν στο προσεχές μάθημα. 

Β3//ΓΛΩΣΣΑ//ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Να γράψετε την περίληψη του αποσπάσματος, με οδηγό τις οδηγίες που σας δόθηκαν σε προηγούμενες αναρτήσεις

Ο λύκος//ΕΡΜΑΝ ΕΣΕ [...] λογοτεχνία β΄γυμνασίου

Ποτέ άλλοτε τα γαλλικά βουνά δεν είχαν γνωρίσει τόσο κρύο ούτε τόσο μακρύ χειμώνα. Εδώ και βδομάδες ο αέρας ήταν διαυγής, ξηρός και ψυχρός. Τις μέρες οι χιονισμένες κορυφές φάνταζαν ατελείωτες κάτω από το διαπεραστικό γαλάζιο του ουρανού, τις νύχτες το φεγγάρι, διαυγές και μικροσκοπικό, σκαρφάλωνε πάνω τους, ένα φοβερό κατεψυγμένο φεγγάρι από κίτρινη λάμψη, που το έντονο φως του χλώμιαζε πάνω στο χιόνι κι έμοιαζε με σώμα από πάγο. Οι άνθρωποι απέφευγαν όλους τους δρόμους και κυρίως τα υψίπεδα, κάθονταν καθηλωμένοι και ξεστομίζοντας κατάρες στις καλύβες των χωριών, που τα κόκκινα παράθυρά τους έμοιαζαν τη νύχτα, πλάι στο γαλάζιο φως του φεγγαριού, θολά σαν από καπνό και πότε πότε έσβηναν.

         Ήταν δύσκολη εποχή για τα ζώα της περιοχής. Τα μικρότερα ξεπάγιαζαν αράδα, ακόμη και τα πουλιά, και τα ισχνότερα πτώματα γίνονταν λεία για τα γεράκια και τους λύκους. Ακόμη όμως κι αυτά υπέφεραν φοβερά από το κρύο και την πείνα. Υπήρχαν λίγες μόνο αγέλες λύκων και η ανάγκη τις έκανε να συμμαχούν μεταξύ τους. Τις μέρες οι λύκοι έβγαιναν για κυνήγι ένας ένας. Πού και πού τριγύριζε κάποιος στο χιόνι, αδύνατος, πεινασμένος, άγρυπνος, άφωνος και τρομαγμένος, σαν φάντασμα. Η μικρή σκιά του σερνόταν δίπλα του πάνω στον πάγο. Τέντωνε το ρύγχος του στον αέρα και καμιά φορά έπιανε κάποιο ξερό, βασανισμένο βογκητό. Τα βράδια όμως έβγαιναν όλοι μαζί στο κυνήγι και ορμούσαν ουρλιάζοντας στα χωριά. Τα κοτέτσια και οι στάβλοι ήταν καλά φυλαγμένα και πίσω από τα σφαλιστά παραθυρόφυλλα βρίσκονταν κρεμασμένα τα τουφέκια - δύο από την αγέλη είχαν κιόλας σκοτωθεί.

  Ο παγετός δεν έλεγε να υποχωρήσει. Συχνά οι λύκοι κάθονταν ακίνητοι ο ένας πλάι στον άλλο προσπαθώντας να ζεσταθούν με τα σώματά τους · έστηναν αυτί γυρεύοντας να πιάσουν κάποιον ήχο από τη νεκρή ερημιά ώσπου κάποιος, τυραννισμένος απ' την πείνα, τιναζόταν επάνω βγάζοντας ένα φοβερό μουγκρητό. Τότε γυρνούσαν όλοι προς το μέρος του, έτρεμαν και ξεσπούσαν σ' ένα τρομερό ουρλιαχτό, όλο απειλή και παράπονο.
         Ένα μικρό τμήμα της αγέλης αποφάσισε τελικά να αναζητήσει αλλού την τύχη του. Νωρίς το πρωί βγήκαν από τις σπηλιές τους, συγκεντρώθηκαν και μύρισαν γεμάτοι ένταση και αγωνία τον παγωμένο αέρα. Έπειτα ξεκίνησαν με ταχύ και ομοιόμορφο βήμα. Όσοι είχαν μείνει πίσω τους κοιτούσαν με γουρλωμένα μάτια, έκαναν μερικά βήματα προς το μέρος τους, στάθηκαν αναποφάσιστοι κι άβουλοι και γύρισαν αργά αργά πίσω.
         Οι μετανάστες χωρίστηκαν το μεσημέρι. Τρεις απ' αυτούς τράβηξαν προς ανατολάς, προς τον ελβετικό Ιούρα [σημ. ο Ιούρας είναι βουνό] οι άλλοι προς νότον. Οι τρεις ήταν όμορφα και δυνατά ζώα, φοβερά όμως αποσκελετωμένα. Η κοιλιά τους ήταν στενή σαν μια ζώνη, στο στήθος τα πλευρά τους είχαν τιναχθεί έξω, τα στόματα ξερά και τα μάτια γουρλωμένα από την απελπισία. Έφτασαν στον Ιούρα, τη δεύτερη μέρα πέτυχαν ένα κριάρι, την τρίτη ένα σκύλο κι ένα γαϊδούρι, αλλά όλος ο πληθυσμός της περιοχής ξεσηκώθηκε εναντίον τους. Οι απροσδόκητοι εισβολείς είχαν τρομάξει τους πάντες. Οι ταχυδρόμοι κυκλοφορούσαν οπλισμένοι, κανείς δεν πήγαινε από το ένα χωριό στο άλλο χωρίς να κρατάει όπλο ή να συνοδεύεται από οπλοφόρους.

 Μετά την ωραία τους λεία τα τρία ζώα ένιωσαν ωραία στην ξένη περιοχή· τα έπιασε όμως και φόβος· παρ' όλα αυτά ριψοκινδύνευαν εδώ όσο δεν το είχαν κάνει ποτέ στον τόπο τους κι έτσι όρμησαν μέρα μεσημέρι σε ένα στάβλο. Αυτήν τη φορά όμως βρέθηκαν αντιμέτωποι και με ανθρώπους. Οι λύκοι είχαν επικηρυχθεί, κάτι που διπλασίαζε το θάρρος των χωρικών. Σκότωσαν δύο, τον ένα με μια σφαίρα στο λαιμό, τον άλλο με τσεκούρι. Ο τρίτος ξέφυγε τρέχοντας απεγνωσμένα, ώσπου έπεσε μισοπεθαμένος πάνω στο χιόνι. 

Ήταν ο πιο νέος και ο πιο ωραίος από τους λύκους, ένα περήφανο ζώο, πολύ δυνατό και ευλύγιστο. Έμεινε ώρα πάνω στο χιόνι αγκομαχώντας. Κόκκινοι, αιμάτινοι κύκλοι στριφογύριζαν μπροστά στα μάτια του και πότε πότε έβγαζε ένα σφυριχτό αναστεναγμό γεμάτο πόνο. Μια τσεκουριά τον είχε βρει στην πλάτη. Συνήλθε όμως και σηκώθηκε. Τότε μόνο είδε πόσο δρόμο είχε κάνει. Δεν υπήρχε ίχνος ούτε ανθρώπων ούτε σπιτιών, μόνο ένα χιονισμένο ψηλό βουνό εμπρός του. Ήταν το Σασσεράλ. Αποφάσισε να πάει γύρω γύρω. Για να σβήσει τη δίψα του, έφαγε ένα μικρό κομμάτι από τη σκληρή κρούστα του χιονιού.[...]

Β3//Συνοχή στην περίληψη

 Οι παρακάτω λέξεις και εκφράσεις θα σας βοηθήσουν στην αρτιότερη δημιουργία μιας περίληψης.

Λέξεις και εκφράσεις που επιτυγχάνουν συνοχή στην περίληψη.

 

Πρόλογος

▪Στην αρχή, στον πρόλογο, στο αρχικό επεισόδιο

▪το κείμενο μας ενημερώνει (για), αναφέρεται (σε), αρχίσει (με)/ ο συγγραφέας ασχολείται [με], αναφέρεται [σε], πραγματεύεται, εξετάζει…

 

Κύριο μέρος

▪Στη συνέχεια, ύστερα, έπειτα, μετά από αυτά…

 Στο κύριο μέρος, στην πρώτη ενότητα, στην πρώτη παράγραφο, στη συνέχεια του κειμένου….

 Σε αντίθεση με τα παραπάνω/ σε αντίθεση με όσα προαναφέρθηκαν…

 

▪Ο συγγραφέας αναφέρει, λέει, επισημαίνει, σημειώνει, τονίζει, υπογραμμίζει

Ισχυρίζεται, υποστηρίζει, πιστεύει

Σχολιάζει, ερμηνεύει

Παρατηρεί, διαπιστώνει

Ορίζει, καθορίζει, προσδιορίζει

Αποσαφηνίζει, διευκρινίζει, επεξηγεί

Εξηγεί, αιτιολογεί, δικαιολογεί

Συγκρίνει, προβάλλει, παραβάλλει, υπερασπίζεται, ταυτίζεται, συμφωνεί, απορρίπτει

Δείχνει, αποδεικνύει

Συμπληρώνει, προσθέτει

Συνεχίζει

 

Επίλογος

▪Τέλος, συμπερασματικά, εν κατακλείδι

Κλείνοντας, ολοκληρώνοντας

▪Στο τέλος του κειμένου, στην τελευταία εικόνα

Η ιστορία ολοκληρώνεται με…

Ο συγγραφέας καταλήγει, συμπεραίνει, ανακεφαλαιώνει

 

Β3//ΓΛΩΣΣΑ// Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ

 Σας δίνεται η τεχνική της περίληψης την οποία θα μελετήσετε για να μπορέσετε να παρουσιάσετε και εσείς την περίληψη ενός κειμένου.

 

ΠΩΣ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΕ ΚΕΙΜΕΝΟ

Β3//ΓΛΩΣΣΑ//ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΣΥΝΘΕΤΑ

  Να αναγνωρίσετε τα είδη των συνθέτων εδώ

Α3//ΟΔΥΣΣΕΙΑ//ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

 Ενότητα 9η στ.311-420

1. Ερωτήσεις κατανόησης. Δείτε αν μπορείτε να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις εδώ  

2. Ο Βιργίλιος έζησε 7 αιώνες μετά τον Όμηρο. Αφού διαβάσετε το δικό του κείμενο [Αινειάδα] που βρίσκεται πιο κάτω, να απαντήσετε στην ερώτηση για το εάν θα μπορούσε να κατηγορηθεί για λογοκλοπή (sic). [Η ερώτηση θα απαντηθεί με υπογράμμιση των πιθανών περιπτώσεων λογοκλοπής στο βιβλίο σας, στα παράλληλα κείμενα της ενότητας που εξετάζουμε]

[λογοκλοπή: η αντιγραφή κειμένων αυτούσια και  η παρουσίαση αυτών ως πρωτότυπα]

 

 [Ο Αινείας σε τρικυμία]

 

81. Έτσι ως είπε ο Αίολος, χτύπησε με το δόρυ του το κοίλο βουνό

στο πλάι· όρμησαν τότε οι άνεμοι απ’ την οπή που άνοιξε,

όπως στρατός, και φύσηξαν στροβιλίζοντας σ’ όλη τη γη.

Όρμησαν και στη θάλασσα και τάραξαν τα βάθη της

Β1//ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ//ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

 Για την επόμενη συνάντησή μας μέσω διαδικτύου, έχετε την ευκαιρία να διαλέξετε εσείς το κείμενο που θα μελετήσουμε, μέσα από τις παρακάτω επιλογές:

1. Η ιστορία του δαχτυλιδιού του Γκότχολτ Λέσινγκ

2. Η εσχάτη των ποινών του Νίκου Χουλιαρά

3.Ο λύκος του Έρμαν Έσε

B1//ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 Στο τραγούδι ΄΄θέλω να πα στην ξενιτειά΄΄ ο ξενιτεμένος στερείται κάποια  αγαπημένα πράγματα από τον τόπο που γεννήθηκε. Να επισημανθούν αυτά και να προσπαθήσετε να τα κατατάξετε σε έμψυχα- άψυχα. Τελικά τα άψυχα που βρήκατε, μήπως έχουν και αυτά ΄΄ζωή΄΄, μήπως αξίζουν πολλά στην  καρδιά του ξενιτεμένου;

Α2//ΙΣΤΟΡΙΑ//ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΙ

 Κάνω επανάληψη στους αποικισμούς και λύνω το σταυρόλεξο που βρίσκεται εδώ

Α1//Λογοτεχνία/Σχόλιο στον πίνακα του Γύζη ''Γιάντες''

 Το γιάντες είναι ένα λαϊκό παιχνίδι μνήμης, που παίζεται από δύο παίκτες, χρησιμοποιώντας ένα διχαλωτό κοκαλάκι που έχει η κότα στο στήθος. 

Το ζευγάρι των παικτών διαχωρίζει το κοκαλάκι στην μέση και έχοντας προσυμφωνήσει κάποιο στοίχημα, περνά την υπόλοιπη ημέρα προσπαθώντας να ξεγελάσει ο ένας τον άλλον, δίνοντάς του πράγματα. Αυτός που θα πιάσει κάτι πρώτος και ξεχάσει να πει την λέξη “γιάντες”, χάνει το στοίχημα. Το διασκεδαστικό αυτό παιχνίδι παίζεται ακόμα και σήμερα στην ελληνική περιφέρεια κυρίως και φαίνεται να είναι γνωστό στις περισσότερες τουλάχιστον περιοχές της Ελλάδας.

Το 1878, ο Νικόλαος Γύζης ζωγραφίζει με λάδι σε μουσαμά ένα θαυμάσιο πορτραίτο μιας κοπέλας, που το αφήνει ατελές, τιτλοφορώντας το “Το γιάντες” και που σήμερα αποτελεί μέρος της συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης Αθηνών. Πρόκειται για το μισό πορτραίτο μιας όμορφης κοπέλας, σε στάση τριών τετάρτων, σε ένα αφύσικο, κόκκινο φόντο, που μπορεί να είναι τοίχος ή κάτι απροσδιόριστο. Η κοπέλα φαίνεται να φορά κόκκινο ρούχο, το οποίο μάλλον θα σκόπευε να τροποποιήσει ο ζωγράφος, ώστε να μην είναι ενιαίο με το φόντο και στο κεφάλι φοράει μαύρο κεφαλόδεσμο, δεμένο κάτω από το σαγόνι, με τα μαύρα της μαλλιά να πέφτουν μπροστά από τους ώμους της. Δεν κοιτά απ’ ευθείας τον θεατή και φαίνεται να έχει ιδιαίτερα λυπημένη έκφραση, σαν να έχει μόλις κλάψει. Θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε πως δεν πρόκειται για κάποια εύπορη κοπέλα, λόγω του ντυσίματός της. Τα μεγάλα, εκφραστικά μάτια, το θλιμμένο, υγρό βλέμμα, το μισάνοιχτο στόμα, η αποστασιοποίηση από το περιβάλλον, η απουσία λεπτομερειών στο φόντο, το έντονο κόκκινό του, όλα συντελούν στο να τονίσουν την μελαγχολία της κοπέλας. Για ποιόν λόγο όμως αυτή η κοπέλα είναι μελαγχολική; Μήπως επειδή έπαιξε γιάντες και έχασε; Εάν ναι, τι ήταν αυτό που έδωσε και στεναχωρήθηκε τόσο; Μήπως για κάποιον άλλον λόγο; Εάν ναι, γιατί ο Γύζης τιτλοφόρησε τον πίνακα “Το γιάντες”;

Τα ερωτήματα αυτά με έκαναν να ψάξω και μετά από έρευνα διαπίστωσα πως στην περσική γλώσσα, το yād ast ( ياد أست ) σημαίνει “θυμάμαι”. Οι Τούρκοι χρησιμοποιούν την λέξη yâdes, που προέρχεται από το yadetmek που σημαίνει «θυμίζω». Η λέξη είναι προφανέστατα ασιατικής προέλευσης και ενσωματώθηκε στα ελληνικά, όταν ήρθαν οι πρόσφυγες, όπως αρκετές άλλες τούρκικες λέξεις. Ίσως λοιπόν ο Γύζης είχε ως πρόθεση να καταδείξει με τον τίτλο, όχι το παιχνίδι γιάντες, αλλά κάτι που η κοπέλα θυμάται και την συγκινεί και δεδομένης και της αναγνωρισιμότητας της λέξης, το τιτλοφόρησε “Το γιάντες”. Ίσως ακόμα, ο τίτλος να έχει μεν σχέση με το παιχνίδι, αλλά αυτό που έδωσε η κοπέλα παίζοντάς το, να ήταν τόσο σημαντικό ώστε να της τάραξε τον ψυχικό της κόσμο. Θα μπορούσε για παράδειγμα να είναι η χαμένη της αθωότητα, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για την εποχή που φιλοτεχνήθηκε ο πίνακας, μια χαμένη αγάπη, ακόμα και μια απουσία. Το σίγουρο είναι πως η μελαγχολία της δεν προέρχεται επειδή απλά έπαιξε κι έχασε σε ένα δημοφιλές παιχνίδι.

 Η μελαγχολική έκφραση του άγνωστου αυτού κοριτσιού, σε συνδυασμό με τον τίτλο “Το γιάντες”, που αναφέρεται στην θύμηση, την μνήμη, συνδέει απ’ ευθείας και πολύ λογικά, την μνήμη με την μελαγχολία, δηλαδή την πρόκληση της μελαγχολίας εξ’ αιτίας μιας κακής ανάμνησης. Σε αντίθεση με αυτό, σήμερα όταν μιλάμε για κατάθλιψη, εννοούμε μια ιδιαίτερα βαριά ψυχοσωματική ασθένεια που αρκετές φορές οδηγεί και στην αναπηρία και που μεταξύ άλλων φθείρει και την μνήμη.

Μαίρη Σβαρνιά

Ιστορικός Τέχνης-Μουσειολόγος.

Α1/ Λογοτεχνία/ Γραπτή εργασία

 Υποθέστε πως ο μικρός τσαγκάρης, χαρίζει τελικά τα λουστρίνια στην κόρη του δασκάλου. Τι θα μπορούσε να γίνει στη συνέχεια; 

Να γράψετε μια διαφορετική εξέλιξη της ιστορίας, σε έκταση όχι λιγότερη από δέκα γραμμές τετραδίου.

Α3//ΟΔΥΣΣΕΙΑ//ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

 Προσπαθούμε να λύσουμε το σταυρόλεξο της ε ραψωδίας εδώ

Διαβάστε μέχρι τον 310 στίχο για μερικές απαντήσεις....

Η λύση στην αίθουσα, προσεχώς!

Β1/ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 Η ΑΠΟΔΗΜΙΑ- Ο ΚΑΗΜΟΣ ΤΗΣ ΞΕΝΙΤΕΙΑΣ

Την ξενιτειά, την ορφανιά, την πίκρα, την αγάπη, τα τέσσερα τα ζύγιασαν, σ΄ένα βαρύ καντάρι.

Βαρύτερη είναι η ξενιτειά, βαρύτερα είν’ τα ξένα. 

[δημοτικό τραγούδι]

Δεν υπάρχει οικογένεια που να μην έχει συγγενείς σε άλλο μέρος της πατρίδας μας ή του πλανήτη.

Συγκεντρώστε στοιχεία για μετανάστες συγγενείς- γνωστούς με βάση τις ερωτήσεις:

• Πότε και για που έφυγαν;
• Ποιοι λόγοι τους οδήγησαν σε αυτήν την απόφαση;
• Τι είναι αυτό που τους λείπει περισσότερο στα ξένα;
• Σκοπεύουν να γυρίσουν στην πατρίδα;

Α2/ΙΣΤΟΡΙΑ/ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ

ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ

Μπείτε στην ιστοσελίδα που βρίσκεται εδώ

 Αφού κάνετε επανάληψη στο σχολικό βιβλίο για τους αποικισμούς, η εργασία σας θα είναι η εξής:

από τις παρακάτω 10 αποικίες: Τραπεζούντα, Ναύκρατις, Μαρώνεια, Θάσος, Νάξος στη Σικελία,  Σύβαρες, Κύμη, Ολβία, Ακράγαντας, Ρήγιον,
να βρείτε τουλάχιστον 6  αποικίες που υπάρχουν και σήμερα, αλλά με ξενική ονομασία παραπλήσια της Ελληνικής,  ή ακόμα και με Ελληνικό όνομα που διατηρήθηκε ακέραιο στον Ελληνικό χώρο.
π.χ Η αποικία Ακράγας στη Σικελία σήμερα ονομάζεται Agrigento και κρατάει βέβαια τη ρίζα του αρχαίου ελληνικού ονόματος!
Η ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ μπορεί να σας βοηθήσει πολύ και σίγουρα το google maps!
KAΛΗ ΔΥΝΑΜΗ

Β3//ΓΛΩΣΣΑ/ΘΕΩΡΙΑ & ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 Ένα πρόβλημα, όχι τόσο ορθογραφίας αλλά διατύπωσης, παρατηρείται στην προστακτική των σύνθετων ρημάτων με πρόθεση, π.χ. δια-γράφω, ανα-βάλλω. Πολύ συχνά οι ομιλητές παρασύρονται από την εσωτερική αύξηση των ρημάτων (διαγράφω > διέγραφα, αναβάλλω > ανέβαλα κι έτσι σχηματίζουν την προστακτική με αύξηση, κάτι που είναι λάθος.

Έτσι, όταν θέλουμε να προστάξουμε
δε λέμε: διέγραψε τη λανθασμένη απάντηση,  αλλά: διάγραψε τη λανθασμένη απάντηση
δε λέμε: ανέβαλε την αναχώρηση, αλλά ανάβαλε την αναχώρηση

ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΘΕΩΡΙΑ:

.Να σχηματίσετε τις προστακτικές των ρημάτων μέσα σε προτάσεις λόγου:

καταγράφω, αντιγράφω, επιτρέπω, παραλείπω, καταδίνω, αποδίδω, υπογράφω, αποσύρω, παραβάλλω, καταβάλλω, αναβάλλω

2.

3. Δοκιμάστε τις γνώσεις σας εδώ

ΚΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ!

Α1/ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΛΟΥΣΤΡΙΝΙΑ

1.Αφού ξαναδιαβάσετε το κείμενο όσο χρειαστεί, ελέγξτε  αν μπορείτε να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις προφορικά:

• Ποια είναι τα πρόσωπα που δρουν και ποια είναι σε β πλάνο;
• Σε ποια περίοδο αναφέρεται το διήγημα; μπορούμε να την προσδιορίσουμε;
• Σε ποιον χώρο διαδραματίζονται τα γεγονότα;
• Ποιο είναι το σχέδιο που έχει καταστρώσει ο πρωταγωνιστής;

2.Κατόπιν προσπαθήστε σε πέντε το πολύ γραμμές να δώσετε μια περίληψη, αρχίζοντας κάπως έτσι: 

΄΄ Στο κείμενο που εξετάζουμε, η συγγραφέας μάς παρουσιάζει ...

Γ3//ΓΛΩΣΣΑ/ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 1.Να παραχθούν προτάσεις με τα παρακάτω ομόρριζα:

• αίσθημα/συναίσθημα
• αναγκαιότητα/ανάγκη
• εκπρόσωπος/αντιπρόσωπος
• απόδοση/επίδοση
• ατύχημα/δυστύχημα
• γένεση/ γέννηση
• επεξεργασία/κατεργασία

2. Να βρείτε τα συνώνυμα [ένα ή περισσότερα] των λέξεων:

δείλι, εωθινός, υλοτόμος, τούνελ, ασανσέρ, υετός, σκάλα, σινεμά, κουβέντα, σουπερμάρκετ, ακρογιάλι, βάρκα, κάθισμα, παπούτσι, χλόη, 

3.Πώς αλλιώς λέγονται;

παπαγάλος, μύτη, μπαταρία, λίγκας, κορδέλα, αξίνα, Αποσπερίτης, εωσφόρος, κίονας, αγχόνη, αλεξήνεμο, σάρωθρο, οπώρες, φαρμάκι, πινάκιο.

Β1//ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 Γραπτή εργασία

Υποθέστε πως θέλετε να χαρίσετε κάποιο βιβλίο σε φίλο σας που γιορτάζει.

Θα ήταν άραγε ο μικρός πρίγκηπας του Εξυπερύ ανάμεσα στις επιλογές σας; Να δικαιολογήσετε όποια απάντηση επιλέξετε. Ποια οφέλη θα αποκομίσει κάποιος που θα τύχει να διαβάσει το διήγημα αυτό;

 

Β2, Β3 ΙΣΤΟΡΙΑ//ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ ΑΡΑΒΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

 Κατά βάθος μιλάμε και Αραβικά!....

Λύστε το σταυρόλεξο των Αραβικών λέξεων εδώ

Β3//ΓΛΩΣΣΑ//ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 Μεταβείτε στον σύνδεσμο που υπάρχει εδώ και λύστε τις ασκήσεις που υπάρχουν [τέσσερις στο σύνολο].

Καλή επιτυχία!

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ//ΝΕΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΗΛΕΔΙΑΣΚΕΨΕΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΜΑΣ

ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, ΘΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΝΕΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΗΛΕΜΑΘΗΜΑΤΩΝ:

 https://minedu-secondary2.webex.com/join/yianmitos

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΓΡΑΨΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΣΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΔΙΑΣΚΕΨΕΙΣ ΜΟΝΟ ΜΕ ΑΥΤΟΝ, ΚΑΘΩΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, Ο ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ.

Β3/Γλώσσα/Άσκηση

 7. Να συμπληρωθούν οι φράσεις με τα κατάλληλα επιρρήματα από τη δεύτερη στήλη:

 Α .............................................................................................Β..........................................................

α. Ο νόμος αυτός θα ισχύσει ... ......................................................έντονα

β. Το θέμα το συζητήσαμε ... .........................................................δικαιολογημένα

γ. Είναι . . . δύσκολο να ανταποκριθεί στο έργο αυτό. ...................διεξοδικά

δ. Η συμπεριφορά του... χαρακτηρίστηκε άπρεπη..........................εξαιρετικά

 ε. Το σπίτι μας το αγοράσαμε πολύ ... ...........................................αναδρομικά

στ. Στις 12... χτύπησε την πόρτα.....................................................εκτάκτως

 ζ. Στην εκδρομή περάσαμε.............................................................ακριβά

 η. Σήμερα συνεδρίασαν... ..............................................................ευχάριστα

 θ. Περνάμε πολύ... στο χωριό.........................................................ακριβώς

 ι. Θα περάσω το βράδυ ... από το σπίτι σας. ........................ .........άμεσα

 ια. Θα επιστρέψω... Περιμένετε. ....................................................ευχαρίστως

ιβ. Πρέπει να του τα πείτε... Όχι να τα μαθαίνει από τρίτους. ........αμέσως

ιγ.Διαμαρτυθήκαμε ....στον διοικητή για την ταλαιπωρία μας.........απλά

ιδ.Δεν είμαι αντίπαλός του, ....δεν συμφωνώ με όσα λέει................έκτακτα

ιε. Τα έλεγε .....για να τα καταλάβουν όλοι.......................................απλώς

Γ3/Γλώσσα/ Άσκηση

 Aπό τη μυθολογία υπάρχουν πολλές λέξεις που έφτασαν ως εμάς και χρησιμοποιούνται σήμερα με μεταφορική σημασία. Σας δίνονται μερικές τέτοιες λέξεις με την αρχική τους σημασία. Να τις χρησιμοποιήσετε μεταφορικά.

• Nέμεση: θεότητα, προσωποποίηση της Θείας Δίκης, τιμωρός κάθε ανομίας

• Πανάκεια: κόρη του Aσκληπιού, η οποία γιάτρευε όλες τις ασθένειες με βότανα

• Συμπληγάδες: ήταν δύο σκόπελοι στην είσοδο της Mαύρης Θάλασσας, που συγκρούο-

νταν αδιάκοπα και εμπόδιζαν τα πλοία να βγουν από το Bόσπορο

• Tραγέλαφος: ζώο μυθικό με κορμί τράγου και ελαφιού

• Xίμαιρα: μυθικό τέρας με κεφάλι λιονταριού, σώμα κατσίκας και ουρά δράκοντα, που

σκότωσε ο Bελλεροφόντης

• Nάρκισσος: περίφημος για την ομορφιά του νέος, που ερωτεύτηκε τον εαυτό του, όταν

είδε τη μορφή του να καθρεφτίζεται μέσα σ’ ένα ρυάκι

• Λαβύρινθος: το θρυλικό παλάτι του Mίνωα στην Kνωσό, με τα αναρίθμητα δωμάτια

και τους πολλούς διαδρόμους, από το οποίο η έξοδος ήταν σχεδόν αδύνατη

Α2 /ΙΣΤΟΡΙΑ/ ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ

 ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ εδώ , πατείστε κατόπιν ναι και περιηγηθείτε....

Α2 ΙΣΤΟΡΙΑ

 Κάνω επανάληψη για την περίοδο 1.100-800 π.Χ,  με τη βοήθεια του σχολικού βιβλίου εδώ .

Β1//ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 

΄΄ οι άνθρωποι δεν έχουν πια καιρό να γνωρίσουν τίποτα. Τ΄αγοράζουν όλα έτοιμα στα εμπορικά. Εκεί όμως δεν πουλάνε φίλους΄΄

Πόσο προφητικά φαντάζουν άραγε τα λόγια του Εξυπερύ  για την εποχή μας; Να καταγράψετε τις δικές σκέψεις με αφορμή τα λόγια του μεγάλου Λογοτέχνη.

Α3//ΟΔΥΣΣΕΙΑ

 ΡΑΨΩΔΙΑ ε

ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΡΑΠΤΗ

Πώς αντιλαμβάνεστε τον ρόλο του Ομήρου ως σκηνοθέτη, στην αρχή και στους πρώτους 100 περίπου στίχους της ραψωδίας ε; Πιστεύετε πως θα μπορούσε να  καταπλήξει τους ακροατές του 8ου π.Χ αιώνα; Καταφέρνει άραγε να  κάνει και εμάς να μαγευτούμε από τις περιγραφικές-έστω και φανταστικές- εικόνες που μας παραθέτει;

Α2 ΙΣΤΟΡΙΑ// ΟΙ ΜΥΚΗΝΑΙΟΙ-ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

 Λύνουμε το σταυρόλεξο των Μυκηναίων εδώ και βεβαιώνομαι πως τους γνωρίζω καλά!

Γ3//ΑΣΚΗΣΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΛΕΞΙΚΟΥ

 

Σας δίνονται οι παρακάτω λέξεις. Με τη βοήθεια του λεξικού να τις εντάξετε σε φράσεις, [τις ίδιες ή παράγωγά τους] αφού μάθετε τι σημαίνουν.

 

Παρεμπιπτόντως/ αμαυρώνω/φατρία/απροσπέλαστος/ενδελέχεια ή ενδελεχής

Β3// Γλώσσα, ασκήσεις

 1.Να βάλετε το σαν ή το ως εκεί που πρέπει:

1.  Ο κ. Π υπηρέτησε.....χωροφύλακας στην επαρχία.
2. Η τραγωδία είχε ...θύματα πολλά αθώα παιδιά.
3. Έχει τον θείο του ...πατέρα.
4. Υποδέχτηκαν τους Ολυμπιονίκες όπως έπρεπε...ήρωες.
5. .....υπεύθυνος που είναι, εκτελεί τα καθήκοντά του άριστα.
6. Η γνώμη του αποδείχτηκε ....λανθασμένη.
7. Στον κόσμο του θεάτρου πρωτοεμφανίστηκε ....ηθοποιός, αλλά έγινε γνωστός κυρίως ....σκηνοθέτης.
8. Η πρωτοβουλία της χαρακτηρίστηκε ...θετική.
9. Τον κ. Μ. θα τον απολαύσουμε ....ομιλητή.
10. ...καλό παιδί που είσαι, άντε τρέξε μέχρι το ψιλικατζίδικο!

2. Να γράψετε το ένα από τα δύο ουσιαστικά στη γενική, ώστε να σχηματιστούν ονοματικά σύνολα και να τα εντάξετε κατόπιν σε φράσεις:

1. η πονηριά/ η αλεπού
2. η Καλυψώ/ η ομορφιά
3. η κίνηση / η λεωφόρος
4. η ένωση /η ανάγκη
5. η κρίση /η διάρκεια
6. η επιθυμία / η καλοπέραση
7. η αγάπη/ η μητέρα
8. η θέληση/ η νίκη
9. η ψυχή / η τόλμη
10. η επινόηση / η σκέψη
    
    
     

Α1 Λογοτεχνία// Εργασία [στο τετράδιό σας, γραπτά]

 

O Λούης ένιωθε δίπλα του την ανάσα του κόσμου, τον παλμό του. Και τα πεύκα και πέρα οι ελιές, τα κυπαρίσσια έτρεχαν κι αυτά μαζί του. Τα τοπία εναλλάσσονταν, τα τοπία της πατρίδας του, όλη η Ελλάδα έτρεχε μαζί του. Μα είχε μια τέτοια αναστάτωση στην ψυχή, που δεν μπορούσε να χαρεί αυτήν τη φυσική ομορφιά.

Στο παραπάνω απόσπασμα από το διήγημα της Αγγ. Βαρελά περιγράφεται  ο αγώνας του Λούη το 1896.

1.Τι θα μπορούσε να σημαίνει πως [τα πεύκα και πέρα οι ελιές, τα κυπαρίσσια έτρεχαν κι αυτά μαζί του.....όλη η Ελλάδα έτρεχε μαζί του];

2. Από ποιον λόγο νομίζετε πως η ψυχή του Λούη ήταν αναστατωμένη; Ποιο είναι το βάρος που ¨κουβαλάει¨ ο αθλητής;

Λίγα ακόμα για τον Σ.Λούη:

Το Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας φέρει το όνομά του.

Η έκφραση «Έγινε Λούης», λέγεται για κάποιον που εξαφανίζεται τρέχοντας πολύ γρήγορα.

Η ταινία Συνέβη στην Αθήνα (It Happened in Athens), παραγωγής 1962, με πρωταγωνίστρια την Τζέιν Μάνσφιλντ, αναπαράγει τον θρύλο ότι ο Λούης δεν έτρεξε μόνο για τη δόξα, αλλά και για τα μάτια της Ελένης, μιας όμορφης μαρουσιώτισας.

Στο Μόναχο, το όνομά του φέρει η λεωφόρος που περνάει από το  Ολυμπιακό Πάρκο (Spiridon-Louis-Ring).

Το 2012, η ιταλική εταιρεία Vibram  εδώ κυκλοφόρησε ένα μοντέλο αθλητικών παπουτσιών με την ονομασία Spyridon LS, προς τιμή του Σπύρου Λούη.

Το ασημένιο κύπελλο που είχε απονεμηθεί στον Λούη μετά τη νίκη του στον Μαραθώνιο πουλήθηκε αντί 664.842 ευρώ στο Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», σε δημοπρασία του οίκου Christie's στο Λονδίνο (18 Απριλίου 2012).

και εδώ αλλά και εδώ θα βρείτε την αλήθεια για τη φωτογραφία του σχολικού βιβλίου...

 

Γ3 // το ΠΟΥ ως επίρρημα και αντωνυμία

 Α.Να ξεχωρίσετε το αναφορικό που από το ερωτηματικό. [ το αναφορικό δεν τονίζεται ]

1.  Που μυαλό για δουλειά ο Νίκος; Που τον βρίσκεις, που τον χάνεις, είναι στο ΠΡΟ.ΠΟ
2. Από ΄κεί που ζητήσατε βοήθεια, μην περιμένετε και πολλά.
3. Εσύ ΄σαι η αιτία που υποφέρω
4. Είναι στιγμές που θέλω ηρεμία, αλλά που να τη βρω;
5. Εμένα που με βλέπεις, ξέρεις από που κατάγομαι;
6. Που ακούστηκε  από εσένα τέτοια συμπεριφορά, που σε κάνει να απορείς αν είσαι  άνθρωπος;
7. Που να στα λέω!
8. Θα σε στείλω από ΄κεί που ήρθες...
9. Ίσα που πρόλαβα να τον ρωτήσω από που έρχονταν
10. Που δουλεύεις τώρα; Πουθενά σχεδόν...που κ που κάνω κάποιο μεροκάματο.
11. Τον καιρό που έλειπα στην ξενιτειά, έγιναν πολλά.
12. Όσο που να πεις κύμινο.

Β.

Γ.

Α1//ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

 Στον σύνδεσμο που ακολουθεί εδώ ,βρίσκεται μια πολύ καλή πηγή γνώσης για τους σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες.

Πληροφορίες θα βρείτε και στην ιστοσελίδα το Παναθηναϊκού σταδίου εδώ

[Σημ. σημείωση:Θα συμπληρώσετε μόνο όσες λέξεις έχουμε εξηγήσει στο μάθημα, για τις υπόλοιπες θα συζητήσουμε στην ώρα διδασκαλίας]

Το έπαθλο της επίλυσης θα είναι....[η συνέχεια στην αίθουσα]

Β3//ΑΣΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

 Σχολείο του εξωτερικού επισκέπτεται την πατρίδα μας και την πόλη που ζείτε.

Σε κείμενο τουλάχιστον τεσσάρων παραγράφων, όχι λιγότερες από εκατό λέξεις, να παρουσιάσετε τα μέρη που κατά τη γνώμη σας θα άξιζε να τους ξεναγήσετε και που προβάλλουν ιδιαίτερα την ομορφιά[φυσικό κάλλος και πολιτιστική κληρονομιά] του τόπου μας.

[εξυπακούεται πως θα υπάρχει πρόλογος και κατακλείδα στο κείμενο καθώς και δικαιολόγηση των επιλογών σας]

Γ3//γλωσσικές ασκήσεις

 1.Nα εντάξετε τα παρακάτω συγγενικά ρήματα στο κατάλληλο γλωσσικό περιβάλλον,

έτσι ώστε να διακρίνεται η ιδιαίτερη απόχρωση της σημασίας του καθενός.

μεταφέρω: .................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

μετακινώ: ....................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

μεταθέτω:....................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

μετακομίζω: ..............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

μεταπηδώ: .................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

μετατοπίζω: ..............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

μετατάσσω: ...............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

μετοικίζω:.....................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

2.Oι ακόλουθες λέξεις είναι συνώνυμες, εκφράζουν όμως διαφορετικές αποχρώσεις,

διαφορετικούς χρωματισμούς της ίδιας έννοιας. Nα χρησιμοποιήσετε τις λέξεις αυτές μέσα

σε χαρακτηριστικά παραδείγματα, ώστε να φανεί η σημασιολογική απόχρωση της καθεμιάς.

• βλέπω, κοιτάζω, παρατηρώ, διακρίνω, αντικρίζω, αγναντεύω

• διάλεξη, κήρυγμα, λόγος, μάθημα, ομιλία