ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ

1. ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΛΕΙΠΟΥΝ:
εναμ...σ..ς  μήνας / τριάμ..σ.. μέτρα/ τεσσερ..μ..σ..  ώρες
οχτώμ..σ.. χρονών/ ενάμ...σ...χιλιόμετρο
τρεισ..μ..σ.. μήνες/ μιάμ..σ..  σελίδα/ μιάμ..σ..ς  ώρας

Στη σύνθεση τα αριθμητικά χρησιμοποιούνται με ουσιαστικά και επίθετα. Εκτός από τον αριθμό ένα που δηλώνεται με το α΄ συνθετικό μονο -, οι άλλοι αριθμοί που χρησιμοποιούνται στη σύνθεση παράγονται από τα απόλυτα αριθμητικά.

Για τη μισή μονάδα χρησιμοποιείται το επίθετο μισός-μισή-μισό, το οποίο, όταν συντίθεται ως δεύτερο συνθετικό με άλλα αριθμητικά επίθετα, παίρνει τη μορφή -ήμισι (μετά από σύμφωνο) και -μισι (μετά από φωνήεν), π.χ. δυόμισι, πεντέμισι, τρεισήμισι, τεσσερισήμισι.

Τα σύνθετα με δεύτερο συνθετικό το επίθετο μισός γράφονται με -η(ς) στην κατάληξη, αν το πρώτο συνθετικό είναι το αρσενικό ένας ή το θηλυκό μία, και με -ι σε όλες τις άλλες περιπτώσεις. Οι τύποι του αρσενικού και του θηλυκού κλίνονται πλήρως, ενώ του ουδετέρου παραμένει άκλιτος.

Γράφουμε και λέμε έτσι :

- Ο ενάμισης μήνας / χρόνος / τόνος κτλ.- του ενάμιση μήνα / χρόνου / τόνου - τον ενάμιση μήνα / χρόνο, τόνο κτλ.

- Η μιάμιση ώρα / μέρα / εβδομάδα κτλ. - της μιάμισης ώρας / μέρας/ εβδομάδας - τη μιάμιση ώρα / μέρα / εβδομάδα.

- Το / του ενάμισι ( άκλιτο) λεπτό-ού / κιλό- ού / στρέμμα- τος κτλ.

Το δυόμισι είναι άκλιτο, ενώ τα τρεισήμισι (αρσενικό - θηλυκό) - τριάμισι (ουδέτερο) και τεσσερισήμισι (αρσενικό - θηλυκό) - τεσσεράμισι (ουδέτερο) διαφοροποιούνται ως προς το γένος, αλλά όχι ως προς την πτώση, όταν προσδιορίζουν ονόματα:

-Δυόμισι τόνοι - τόνων- τόνους / ώρες- ωρών / κιλά- κιλών.

-Τρεισήμισι (αρσενικό - θηλυκό) μήνες- μηνών (αρσενικό ο μήνας) / ώρες- ωρών (θηλυκό η ώρα) / τόνοι - τόνων - τόνους (αρσενικό ο τόνος) κτλ.

-Τριάμισι (ουδέτερο) μέτρα - μέτρων (ουδέτερο το μέτρο) / λεπτά - λεπτών (ουδέτερο το λεπτό) (και όχι τρεισήμισι μέτρα / λεπτά κτλ.).

-Τεσσερισήμισι μήνες- μηνών /ώρες - ωρών κτλ.

-Τεσσεράμισι λεπτά- λεπτών / χρόνια κτλ. (και όχι τεσσερισήμισι λεπτά / χρόνια κτλ.)

Όπως τα τρεισήμισι - τριάμισι και τεσσερισήμιση- τεσσεράμισι, διαφοροποιούνται και τα δεκατρεισήμισι - δεκατριάμισι και δεκατεσσερισήμισι - δεκατεσσεράμισι.

Άκλιτοι είναι οι τύποι : πεντέμισι, εξίμισι, επτάμισι ... δεκαεννιάμισι.

2. Να γράψετε τα ονοματικά σύνολα στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού.

1. τον ευσεβή άνθρωπο ...................................................................................

2. τους νομοταγείς πολίτες .............................................................................

3. των προσεχών εβδομάδων .........................................................................

4. των αναιδών ανθρώπων .............................................................................

5. το αειθαλές δέντρο ....................................................................................

6. των επικερδών επαγγελμάτων ...................................................................

7. τη συνεχή φροντίδα ...................................................................................

8. τα ακριβή στοιχεία .....................................................................................

9. του επιεικούς μέτρου .................................................................................

10. τη μεγαλοπρεπή είσοδο ..........................................................................